بررسی اثر مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد بر ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته حسابداری (آموزش_و_پژوهش)
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:97
فهرست مطالب :
چكيده: 1
مقدمه: 2
فصل اول: كليات تحقیق
1-1 مقدمه 4
2-1 بیان مسأله 4
3-1 پرسش های اصلی تحقیق. 6
4-1 اهداف تحقیق. 6
5-1 فرضیه های تحقیق. 7
6-1 قلمرو تحقیق. 7
7-1 تعریف واژه ها 8
فصل دوم: مروری بر ادبيات تحقيق
1-2 مقدمه 12
2-2 اهداف عمده حسابداری. 13
3-2 گزارشهای حسابداری. 14
1-3-2 گزارشهای درون سازمانی. 14
2-3-2 گزارشهای برونسازمانی. 14
4-2 استفاده کنندگان گزارشهای مالی و نیازهای اطلاعاتی آنها 14
1-4-2 سرمایه گذاران. 15
2-4-2 نیازهای اطلاعاتی سرمایه گذاران (بخش عمومی و بخش خصوصی) 16
3-4-2 سرمایهگذاران بالقوه و نیازهای اطلاعاتی آنها 17
4-4-2 اعطاءکنندگان وام، اعتبار و سایر تسهیلات مالی و نیازهای اطلاعاتی آنها 17
5-4-2 نیازهای اطلاعاتی فروشندگان کالاها و خدمات.. 18
6-4-2 مشتریان. 18
7-4-2 نیازهای اطلاعاتی مدیریت.. 18
8-4-2 کارکنان. 19
9-4-2 دولت و نيازهای آن. 19
10-4-2 جامعه 19
5-2 اهداف گزاشگری مالی. 20
1-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی وضعیت مالی و بنیه اقتصادی. 20
2-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی عملکرد و توانایی سودآوری. 21
3-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی چگونگی تأمین و مصرف وجوه نقد 22
4-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی چگونگی ایفای مسئولیت مباشرت مدیریت و انجام تکالیف قانونی 23
5-5-2 فراهم آوردن اطلاعات مکمل برای درک بهتر اطلاعات مالی ارائه شده و پیشبینی وضعیت آتی 24
6-2 مقایسۀ سهامداران (سرمايه گذاران) با گروههای ذینفع. 24
7-2 تئوری نمایندگی. 26
8-2- حاکمیت شرکتی راه حلی برای مشكلات ناشی از روابط نمايندگی. 30
1-8-2 طیف تعاریف حاکمیت شرکتی. 31
2-8-2 تعاریف حاکمیت شرکتی. 32
3-8-2 اهداف حاکمیت شرکتی. 32
4-8-2 طبقه بندی سیستمهای حاکمیت شرکتی. 32
5-8-2 مکانیزم های حاکمیت شرکتی. 34
6-8-2 ویژگی های آئیننامه نظام حاکمیت شرکتی (راهبری شرکتی) در ایران. 35
7-8-2 ارکان نظام راهبری شرکتی. 36
9-2 جریان وجوه نقد آزاد و مشکلات نمایندگی ناشی از آن. 37
1-9-2تعریف جریان وجوه نقد آزاد 37
2-9-2 محاسبه جریان وجوه نقد آزاد 38
3-9-2 مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد 38
4-9-2 مکانیزمهای مؤثر بر مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد 40
10-2 عایدی (سود) هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم 40
11-2 بررسی اثر مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد بر ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم 41
12-2 پیشینه تحقیق. 42
1-12-2 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور. 42
2-12-2 تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 45
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
1-3 مقدمه 48
2-3 جامعه آماری و نمونه آماری. 48
1-2-3 جامعه آماری. 48
2-2-3 نمونه آماری تحقیق و روش نمونهگیری. 48
3-3 ابزار گردآوری دادهها 49
4-3 ابزار تجزیه و تحلیل. 50
5-3 متغير های مستقل و وابسته 50
6-3 روش آزمون فرضیه های تحقیق. 50
1-6-3 روش آزمون فرضیه های اصلی. 50
2-6-3 روش آزمون فرضیه های فرعی. 51
3-6-3 روش محاسبه جریان وجوه نقد آزاد 52
4-6-3 روش محاسبه فرصت رشد 52
7-3 مثال عددی برای محاسبه جریان وجوه نقد آزاد و فرصت رشد 53
فصل چهارم: تجزيه و تحليل دادهها
1-4 مقدمه 56
2-4 آزمون فرضیه ها 57
1-2-4 شاخص های توصیفی متغیرهای فرضيه های اصلی. 57
2-2-4 آزمون فرضيه اصلی اول. 61
3-2-4 آزمون فرضیه اصلی دوم 65
4-2-4 جمع بندی دو مدل فرضیه های اصلی. 70
5-2-4- شاخص های توصیفی متغیرهای فرضيه های فرعی. 71
6-2-4 آزمون فرضیه فرعی اول. 77
7-2-4 آزمون فرضيه فرعی دوم 80
8-2-4 جمع بندی دو مدل فرضيه های فرعی. 80
9-2-4- خلاصه نتايج حاصل آزمون فرضیه های اصلی و فرعی. 80
فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادات
1-5 مقدمه 83
2-5 نتایج تحقیق. 83
1-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی اول. 83
2-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی دوم 84
3-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی اول. 84
4-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی دوم 84
3-5 خلاصه و نتیجه گیری کلی. 84
4-5 پیشنهادهای تحقیق. 85
1-4-5 پیشنهادهای حاصل از نتایج تحقیق. 85
2-4-5 پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی. 86
5-5 محدودیتهای تحقیق. 87
پیوست ها
لیست شرکتهای عضو نمونه آماری. 89
منابع و ماخذ
منابع فارسي: 91
منابع لاتین: 92
چکیده انگلیسی: 97
فهرست جداول :
جدول1-4 شاخص های توصیف کننده متغیرهای تحقیق، شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های 58
جدول 2-4 آزمون کلموگروف- اسمیرنوف فرضيه های اصلی( متغير قيمت هر سهم) 61
جدول 3-4ضریب همبستگی پیرسون بين عايدی هر سهم وقيمت هر سهم 62
جدول 4-4 ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون متغيرهای فرضيه اصلی اول(بين قيمت هر سهم و عايدی هر سهم) 62
جدول 5-4 آنالیز واریانس رگرسیون فرضيه اصلی اول. 63
جدول 6-4 ضرایب معادله رگرسیونی فرضيه اصلی اول(قيمت هر سهم و عايدی هر سهم) 63
جدول 7-4 ضریب همبستگی پیرسون بين ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم 66
جدول 8-4 ضریب همبستگی، ضریب تعیین و آزمون دوربین- واتسون( ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم) 66
جدول9-4 آنالیز واریانس رگرسیون فرضيه اصلی دوم (متغير های ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم) 67
جدول 10-4 ضرایب معادله رگرسیونی فرضيه اصلی‌دوم (متغير های ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم) 67
جدول 11-4 مقایسه دو مدل ارزش دفتری و عایدی هر سهم در تبیین رابطه با قیمت سهام 69
جدول 12-4 شاخص های توصیفی متغیرهای فرضيه های فرعی. 71
(مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد، عايدی هر سهم، قيمت هر سهم، اثر متقابل بين مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد و عايدی هر سهم) 71
جدول 13-4: ضرايب همبستگی پيرسون و سطوح معنا داری متغير های فرضيه فرعی اول. 75
(قيمت هر سهم، مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد، عايدی هر سهم،اثر متقابل بين مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد و عايدی هر سهم) 75
جدول 14-4: آزمون کلموگروف- اسمیرنوف فرضيه های فرعی(قيمت هر سهم) 76
جدول 15-4: مقادیر ضریب همبستگی، ضریب تعیین وضریب تعیین تعدیل شده مدل و آماره دوربین. 77
جدول 16-4 آنالیز واریانس رگرسیون فرضيه فرعی اول. 77
جدول 17-4: ضرایب معادله رگرسیونی فرضيه فرعی اول. 78
جدول 18-4 مقايسه دو مدل فرضيه های فرعی. 80
جدول 19-4 خلاصه نتايج از آزمون فرضيه های اصلی و فرعی. 81
چکیده :
تحقیقات قبلی جریان وجوه نقد آزاد[1] را به عنوان یکی از منابع مشکلات نمایندگی بین مدیران و سهامداران تعریف میکند. مدیران واحدهای اقتصادی دارای جریان وجوه نقد آزاد بالا و فرصت رشد پایین اغلب تمایل دارند تا در پروژههای اضافی و یا حتی در پروژههای دارای خالص ارزش فعلی منفی (NPV منفی) سرمایهگذاری کنند و برای پوشش دادن اثرات سرمایهگذاریهایی که ثروت را بیشینه نمیکنند از اقلام تعهدی اختیاری افزایشدهنده سود استفاده میکنند.
بنابراین، هدف این تحقیق ارزیابی ارتباط ارزش عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم و اثر مشکلات نمایندگی ناشی از جریان وجوه نقد آزاد بر ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم میباشد. برخلاف آنچه پیشبینی شده بود و برخلاف فرضیه های مطرح شده در این تحقیق، جریان وجوه نقد آزاد به عنوان یک مشکل ناشی از تضاد منافع بین سهامداران و مدیران نتوانست بر ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم (در تبیین رابطه با قیمت سهام) موثر واقع شود و این ارتباط ارزشی را تعدیل نماید.
از دیدگاه اقتصادی با فرض منطقی بودن رفتار افراد، فرض بر این است که همه در وهله اول به دنبال حداکثر کردن منافع خویش هستند. مدیران نیز از این قاعده مستثنی نمیباشند. مدیران علاقمندند در راستای حداکثر کردن منافع شخصی، رفاه اجتماعی و تثبیت موقعیت شغلی خود، تصویر مطلوبی از وضعیت مالی واحد تجاری به سهامداران و سایر افراد ذینفع ارائه نمایند.
لیکن در برخی موارد الزاماً افزایش ثروت مدیران در راستای افزایش ثروت سایر گروهها از جمله سهامداران نیست. این امر عدم همسویی میان منافع مدیران و سایر گروههای ذینفع در واحد تجاری را نشان می دهد.با در نظر گرفتن تئوری تضاد منافع ميان مديران و مالكان، مديران واحدهای‌تجاری‌از انگیزههای لازم برای حداکثر کردن منافع خود برخوردار میباشند. در راستای تحلیل ارزش ایجاد شده برای سهامداران، جریانهای وجوه نقد آزاد شرکت از اهمیت خاصی برخوردار است.
با توجه به تئوری تضاد منافع بین مدیران و مالکان، ممکن است برخی مدیران وادار شوند
جریانهای وجوه نقد آزاد را در پروژههای با خالص ارزش فعلی منفی سرمایهگذاری تا در کوتاهمدت برخی از منافع شخصی خود را تأمین نمایند.
مدیران شرکتها نمایندگان سهامداران میباشند، رابطهای مملو از منافع متضاد. تئوری نمایندگی، تحلیلگر این قبیل تضادها، هم اکنون بخش با اهمیتی از ادبیاتهای اقتصادی و مالی است. پرداخت سود سهام نقدی به سهامداران ایجادکننده تضاد اصلی بین سهامداران و مدیران است که تا کنون به خوبی مورد توجه قرار نگرفته است. پرداخت سود سهام به سهامداران، منابع تحت کنترل مدیریت را، کاهش میدهد در نتیجه منجر به کاهش قدرت مدیران میشود.
جریان وجوه نقد آزاد، وجوه نقدی است که مازاد بر وجوه نقد مورد نیاز برای کلیه پروژههای دارای خالص ارزش فعلی مثبت، وجود دارد. تضاد منافع بین سهامداران و مدیران بر سر سیاستهای پرداخت سود سهام زمانی افزایش پیدا میکند که سازمان جریانات وجوه نقد آزاد قابل توجهی ایجاد میکند و مشکل اصلی این است که چگونه به مدیران این انگیزه داده شود تا جریان وجوه نقد آزاد را تخلیه نمایند و از سرمایهگذاری آن در هزینههای سرمایه پایین یا تلف کردن آن در فعالیتهای با بازده پایین جلوگیری شود (جنسن، 1986،ص 323) [1].
در این فصل از پژوهش، ابتدا مسأله تحقیق، اهمیت و ضرورت آن مورد بحث قرار میگیرد. سپس توضیحاتی راجع به اهداف و فرضیه های تحقیق و کاربرد نتایج آن ارائه شده و در نهایت، این فصل با شرح مختصری از روش تحقیق و تعریف واژگان عملیاتی به پایان خواهد رسید.
2-1 بیان مسأله
تحقیقات پیشین جریان وجوه نقد آزاد[2] را به عنوان یکی از عوامل مشکلات نمایندگی[3] بین مدیران و سهامداران تعریف میکنند.
جریان وجوه نقد آزاد همراه با فرصتهای سرمایهگذاری پایین به عنوان یک مشکل نمایندگی اصلی مطرح میشود که در این حالت مدیران هزینههایی را برای سهامداران ایجاد میکنند که ثروت سهامداران را کاهش میدهد.
مدیران واحدهای اقتصادی دارای جریان وجوه نقد آزاد بالا و فرصت رشد پایین، اغلب تمایل دارند تا در پروژههای اضافی و یا حتی در پروژههای دارای خالص ارزش فعلی منفی[4] سرمایهگذاری کنند و برای پنهان کردن و پوشش دادن اثرات سرمایهگذاریهایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمیکنند از اقلام تعهدی اختیاری افزایشدهنده سود استفاده میکنند.
جریان وجوه نقد آزاد منجر به تضاد منافع بالقوهای بین مدیران و سهامداران میشود. سهامداران تمایل دارند که جریان وجوه نقد آزاد به صورت سود سهام نقدی بین آنها توزیع شود، در حالیکه مدیران تمایل دارند تا این جریان وجوه نقد مازاد را در پروژههای دارای خالص ارزش فعلی منفی سرمایهگذاری کنند ولذا برای پنهان کردن و پوشش دادن اثرات سرمایهگذاریهایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمیکنند از اقلام تعهدی اختیاری افزایشدهنده سود استفاده میکنند.
سهامداران تمایل دارند که جریان وجوه نقد آزاد به صورت سود سهام نقدی بین آنها توزیع شود، در حالیکه مدیران تمایل دارند تا این جریان وجوه نقد مازاد را در پروژههای جدید سرمایهگذاری کنند. ممکن است مدیران در این اندیشه به سر ببرند که پرداخت سود سهام به سهامداران، منافع تحت کنترل آنها را کاهش خواهد داد و در نتیجه موجب کاهش قدرت آنها خواهد شد.
تمایل مدیران واحدهای اقتصادی دارای جریان وجوه نقد آزاد بالا و فرصتهای رشد کم، به سرمایهگذاری در پروژههای اضافی (نهایی)[5] یا حتی پروژههای دارای خالص ارزش فعلی منفی
میتواند از طریق ایجاد سرمایهگذاریهایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمیکند، مشکل نمایندگی را افزایش دهد. سرمایهگذاریهایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمیکند سرانجام میتواند منجر به قیمت سهام پائینتر و تحریک سهامداران به بر کنار کردن هیأت مدیره و مدیران ارشد گردد.
همچنین مدیران به این دلیل که دارای انگیزه دریافت پاداش در عوض رشد واحد اقتصادی هستند، تمایل دارند تا جریان وجوه نقد آزاد خود را در پروژههای جدید سرمایهگذاری نمایند و رشد واحدهای اقتصادی قدرت مدیران را از طریق افزایش منابع تحت کنترل آنها افزایش میدهد. این قبیل پروژهها و فعالیتها احتمالاً موجب خود خشنودی مدیران میشود و نیز ممکن است مزایای نقدی با سایر جوایز شخصی را برای مدیریت فراهم آورد و این وضعیت مشکلات نمایندگی را افزایش خواهد داد.
مشکل اصلی این است که چگونه به مدیران این انگیزه داده شود تا جریان وجوه نقد آزاد را در جهت بهینه و بیشینه نمودن ثروت سهامداران مصرف نمایند و از سرمایهگذاری آن در پروژههای بیهوده و تلف کردن آن در فعالیتهایی با بازده پائین جلوگیری شود. با این حال، با اینکه سهامداران خواستار افزایش ثروت و ارزش سهام خود هستند، مدیران ممکن است تمایلات شخصی خود را ترجیح داده و به فکر استفاده از مزایای جانبی باشد (وستفالن،2002،ص12).[6] این رفتار در ادبیات تحقیق تحت عنوان ساختار امپراطوری یا مشکلات سرمایهگذاری افراطی (بیش از حد) شناخته میشود.
با توجه به مسائل توضیح داده شده و با توجه به اینکه مدیران واحدهای اقتصادی دارای فرصت رشد پائین و جریان وجوه نقد آزاد بالا تمایل به سرمایهگذاری در پروژههای اضافی (نهایی) و حتی پروژههای دارای خالص ارزش فعلی منفی، دارند و از اقلام تعهدی اختیاری افزاینده سود استفاده میکنند، پیشبینی شده است که سرمایهگذاران نسبت به مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد عکسالعمل نشان خواهند داد و این موضوع در قیمت سهام منعکس شده است (بازار کارا فرض شده است).
در این مفهوم پیشبینی شده است که مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد وابسته
ارزشی[7] (مربوط ارزشی) بوده و طریقه حسابداری سودها و ارزش دفتری هر سهم مورد استفاده در تصمیمگیریهای اقتصادی را تحت تأثیر قرار خواهد داد، لذا در این تحقیق به ارزیابی ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم و بررسی مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد بر آنها پرداخته شده است.
و...