دانلود فایل بررسی ازدوجهای تحمیلی و آثار آن در فقه امامیه و حقوق ایران
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته حقوق (آموزش_و_پژوهش)
این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد.
فهرست مطالب
چکیده 1
مقدمه 2
بيان مسأله 3
- سؤالات تحقیق 4
- فرضيههاي تحقیق 4
فصل اول: کلیات
1-1- تعاریف: 7
1-1-1- تعریف اجبار و تحمیل 7
1-1-2- تعریف ازدواج 7
1-1- 3- اکراه در کتاب و سنت 8
1-1- 4- اکراه در فقه اسلامى 9
1-1-5- اکراه در حقوق موضوعه 12
1-2- دلايل ازدواج در اسلام 14
1-3- قربانیان ازدواج اجباری 15
1-4- شرایط اساسی عقد نكاح : 16
1-4-1- قصد 16
1-4-2- رضایت باطنی 18
1-4-3- اعلام اراده 19
1-4-4- مشروع بودن جهت عقد 20
1-4-5- تعیین زن و شوهر در عقد ازدواج 22
1-4-6- منجز بودن عقد ازدواج 23
1-5- انواع ازدواج های اجباری 23
1-5-1- ازدواج رُبایشی 24
1-5-2- ازدواج یغمائی 25
1-5-3- ازدواج ورّاثی 25
1-5-4- ازدواج از طریق خرید همسر 25
1-5-5- ازدواج سیاسی 26
1-5-6- ازدواج مبادله ای 27
1-6- شیوه های ازدواج های تحمیلی 29
1-6-1- افغانستان 29
1-6-2- مغرب 30
1-6-3- مصر 31
1-7- اعلامیه ها و کنوانسیونهای بین المللی حقوق بشر 31
1-7-1- اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، ماده 16 32
1-7-2- کنوانسیون حقوق طفل، ماده 34 (حمایت در برابر سوء استفاده جنسی) 32
1-7-3- کنوانسیون رفع کلیۀ اشکال تبعیض علیه زنان 32
1-8- علل و عوامل ازدواج های ناخواسته 33
1-8-1- علل فردی 34
1-8-1-1- ترس از فقدان خواستگار در آینده 34
1-8-1-2- ترس از عملکرد نادرست خواستگار 34
1-8-1-3- ترس از افزایش سن و کاهش فرصت ازدواج 34
1-8-1-4- رهایی از تنهایی و اضطراب 35
1-8-1-5- لجبازی با خواستگاران قبلی 35
1-8-1-6- اصرار خواستگار 35
1-8-1-7- رهایی از سوالات اطرافیان 36
1-8-1-8- فقدان خواستگاران متعدد 36
1-8-1-9- فرار از تحصیل 36
1-8-1-10- ترحم و دستگیری از خواستگار 37
1-8-2- علل خانوادگی 37
1-8-2-1- رهایی از شرایط نامناسب خانة پدری 37
1-8-2-2- رهایی از امر و نهی های خانواده و کسب استقلال 37
1-8-2-3- رها ساختن والدین از اضطراب 38
1-8-2-4- مشکلات و نیازهای اقتصادی خانواده 38
1-8-2-5- نفوذ و فشارهای والدین 38
1-8-2-6- رفع کدورت فامیلی 39
1-8-3- علل اجتماعی 39
1-8-3-1- رهایی از تحقیرهای اجتماعی 39
1-8-3-2- ورود به دنیای بزرگسالی و کسب احترام 39
1-8-3-3- رهایی از قضاوت های نادرست اجتماعی 39
1-8-3-4- رهایی از برچسب های اطرافیان 40
1-8-3-5- کسب جاه و مقام و تغییر موقعیت طبقاتی 40
فصل دوم: ازدواج اجباری در فقه و حقوق ایران
2-1- معنی و مفهوم رضايت 42
2-2- اهميت رضايت در عقود 42
2-3- رضايت و تشكيل ايده‌آل خانواده 43
2-4- نقش زن در عقد ازدواج 43
2-5- ديدگاههای علما در مورد رضايت زن در عقد نكاح و رأی و نظر راجح 45
2-6- رضایت زن در نكاح در تورات 49
2-7- رضایت زن در نكاح در قرآن كریم 50
2-8- سکوت 53
2-9-سکوت در نکاح: 54
2-10- اجبار در ازدواج موقت: 55
2-11-آثار حقوقی ازدواج اکراهی 55
2-12-اشتباه در هویت مدنی طرف در عقد نکاح 56
فصل سوم: آسیب شناسی ازدواج اجباری و مسئولیت والدین
3-1-عوامل ازدواج اجباری 63
3-1-1- آداب و رسوم 64
3-1-2- عوامل اقتصادی 65
3-1-3- عوامل روانشناختی 65
3-1-4- عوامل اجتماعی 66
3-1-4-1- ساخت های پدرسالارانه 66
3-1-4-2- منزلت اجتماعی 67
3-2- پیامدهای ازدواج های تحمیلی 67
3-2-1- آسیب های فردی 68
3-2-1-1- آسیب های جسمی 68
3-2-1-2- آسیب های روحی و روانی 68
3-2-1-3- آسیب های خانوادگی 70
3-2-1-4- فرار از خانه 71
3-2-1-5- همسرکشی 71
3-2-1-6- انحطاط اخلاقی 72
3-2-1-7- کجرو شدن فرزندان 72
3-2-1-8- طلاق 73
3-2-2-آسیب های اجتماعی 73
3-2-2-1- عدم ثبت نکاحی 73
3-2-2-2- افزایش جرائم و شبه جرائم 74
3-3- مسئولیت والدین در ازدواجهای تحمیلی 74
3-3-1- قرآن و روایات اسلام 75
3-3-1-1- در قرآن 75
3-3-1-2- در روایات اسلام 75
3-3-2- قانون اساسی 78
3-3-3- قانون اساسی و تاکید آن بر جبران خسارت معنوی 80
3-4- قوانین عادی 81
3-4-1- قانون مدنی 81
3-4-2- قانون مسئولیت مدنی 84
3-5-پیشنهادات 86
3-6-نتیجه گیری 89
منابع 92
چکیده
مقصود از ازدواج تحمیلی پیوند زناشویی رسمی است که در آن رضایت و اراده زوجین با یکی از آن ها نادیده انگاشته می شود بی تردید علل گوناگونی در بروز این هنجارها تاثیر دارد. اما به هر حال باید آثار منفی آن رابر روابط خانوادگی مورد مطالعه قرار داد و آن را به عنوان آسیب جدی در نظر گرفت. زیرا والدین با تحمیل ازواج بر فرزندانشان علاوه بر ورود خسارت مادی،خسارت های روحی و جسمی(معنوی) نیز به آنان وارد می آورند که بالطبع خود والدین نیز از این آسیب ها بی بهره نمی مانند خداوند در قرآن کریم در آیه سوره رم فرموده است «یکی از نشانه ای لطف الهی آن است که برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید که در کنار او آرامش یافته و میان شما انس و دوستی و رحت برقرار نمود که این نیز برای مردمان متفکر و آگاه از نشانه های علم و حکمت آشکار است»و راز بقای بشر این است که این امر به نحو احسن انجام گیرد و در چنگال آداب و رسوم غلط و ضد ارزش ها گرفتار نشود که یکی از این آداب و رسوم های غلط ازدواج تحمیلی است که باید در امنیت حقوقی خانواده مورد بررسی قرار بگیرد.
واژگان کلیدی:ازدواج تحمیلی، فروپاشی خانواده، فساد جامعه، آسیب های مالی بدنی، مسئولیت مدنی
مقدمه:
در طول حیات انسانی،همواره عوامل بی شماری جان،مال و بعضای حیثیت بشری را مورد تهدید قرار داده است و از این رهگذر زیان هایی که به حالت عوامل ناشناخته بعضا غیر قابل پیش بینی و به تعبیری گریز ناپذیر بوده اند.
امروزه یکی از معضلات اجتماعی ازدواج های اجباری و ناخواسته است که حق مشروع و گزینش همسر را از دختران یا پسران سلب می نماید. ازدواج های اجباری نمادی از تضییع حقوق انسان ها است و ازدواج هایی که در آن ها میل و رضایت زن و شوهر برای همسری یکدیگر در نظر گرفته نمی شود بعدها جبران زندگی مشترک با آسیب های بیشتری مواجه می شوند.
آن چه در این تحقیق به عنوان یک مساله مهم مورد توجه قرار گرفته است این است که ازدواجهای تحمیلی مورد بررسی قرار گیرد.علت انتخاب این موضوع علاقه اینجانب به حل معضلی از معضلات جامعه است و از آنجا که خانواده به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی اساس تشکیل جامعه و پایه حفظ عواطف انسانی است ما باید به دنبال راه حلی برای استحکام بنیان خانواده و امنیت خانواده باشیم زیرا فراموشی خانواده منجر به فساد یک جامعه است.
ازدواج اجباری عبارت از مجبور کردن یا تحت فشار آوردن فردی را برای ازدواج می‌گویند. به عبارت دیگر زن یا مرد جوانی در اثر فشار روحی یا جسمانی مجبور به ازدواج ناخوانده شود. این پدیده در افغانستان خیلی زیاد است، بخصوص در دهستان‌ها که حاکمیت دولتی است. قربانیان این پدیده دختران خردسال از سن ۸ به بعد میباشد.
بيان مسأله :
ازدواج يکي از حساس ترين وقايع زندگي انسان و از مهم ترين نهاد هاي حقوقي جوامع بشري است . لزوم آمادگي و بلوغ جسماني و رشد قواي عقلاني افراد براي آغاز زندگي مشترک و اقدام به ازدواج تا حدي است که بسياري از نظام هاي حقوقي جهان ، حداقلي از سن را براي آغاز اين مرحله از زندگي ، ضروري دانسته اند . نظام حقوقي ايران از ابتدا تاکنون در خصوص شرط حداقل سن براي اقدام به ازدواج ، دستخوش تحولات متعددي شده و مقررات متنوعي را تجربه نموده است . در اين نوشتار بعد از تبيين سن نکاح و رشد ، به بررسي تحولات نظام قانونگذاري ايران ، آثار و تبعات آن پرداخته شده ، در نتيجه معلوم مي گردد فاصله ايجاد شده در قانون بين سن نکاح و رشد باعث مشکلاتي براي زوجين مي شود ؛ لذا پيشنهاد اصلاح ماده ۱۰۴۱ ق.م. داده شده است.
ازدواج نهادي متناسب با سرشت انساني و پاسخي به نياز هاي عاطفي و جسمي انسان مي باشد . قدمت اين نهاد و همزماني آن با آغاز پيدايش بشر ، مؤيد فطري بودن آن است ؛ با اين وجود اين نهاد همواره در طول تاريخ با تحولات شرايط فرهنگي ، اقتصادي ، اجتماعي ، سياسي ، حقوقي و تغيير در هنجـار ها و ارزش هاي هر جامعه ، دستخوش تغيير شده و نوع ، کارکرد ، زمان شکل گيري و آثار حقوقي آن متفاوت بـوده ؛ آن چنان که در خانواده هاي گسترده ، ازدواج مبتني بر تصميم اعضاي خانواده بوده که با تضعيف اين الگو ، انتخاب آزاد همسر در بسياري جوامع بـروز يافته است (شيخي ، ۱۳۸۰: ۵۴ ). در جوامع سنتي ، نسبت به جوامع صنعتي ، ازدواج عموميت بيشتري داشته ، استقلال مالي و اقتصادي زن ، روند ازدواج و تشکيل زندگي مشترک را به تأخير انداخته ، همچنين الزامات قانوني ادوار مختلـف بر سن ازدواج تأثير گذاشته اسـت( همان:۱۰۵).
از مهمترين عوامل تأثيرگذار بر نهاد ازدواج ، وضعيت نظام هاي حقوقـي جوامع مختلف است ؛ در بيشتر نظام هاي حقوقي ، براي آغاز زندگي مشترک ، داشتن حداقلي از سن پيش‌بيني شده و ازدواج در سنين کمتر از آن يا به نحو اطلاق منع شده يا مشروط به تحقق شرايطي شده است. لذا در این پایان نامه به بررسی ازدوجهای تحمیلی و آثار آن در فقه امامیه پرداخته می شود و اثراث ازدواج تحمیلی در میان فقها و حقوق دانان که ضرورتی بسیار مهم برای جامعه بشری می باشد را می توان شمرد.
- سؤالات تحقیق:
1-وجود موانع قانوني موجود براي مسوليت مدني والدين را در ازدواجهای تحمیلی چگونه می توان توجیه کرد؟
2- حمايت از قربانيان ازدواج هاي تحميلي چگونه می باشد؟
3- شخص زيان ديده چگونه مي تواند از طرق پيش بيني شده ي قانوني خسارت خود را جبران نمايد؟
- فرضيههاي تحقیق:
1-موانع قانونی برای مسئولیت مدنی والدین د ازدواج های تحمیلی مبتنی بر قبح عقلی و شرعی است.
2-پیش بینی مسئولیت مدنی برای والدین یکی از طرق حمایت از آنان می باشد.
3- به استناد همه مقررات و قوانین مسئولیت مدنی و قاعده لاضرر، خسارت وارد به قربانیان قابل جبران نیست.
روش شناسي تحقيق
با توجه به ويژگي هاي مطالعات توصيفي دراين مطالعه از روش تحقيق كتابخانه اي و اسنادي استفاده خواهد شد در اين روش منابع اصلي مورد استفاده كتب مرجع و تخصصي در زمينه موضوع مورد مطالعه و مجموعه هاي حقوقي، مجموعه قوانين و مقررات و مقالات علمي – تخصصي منتشر شده در نشريات تخصصي است.
گردآوري داده ها
در اين مطالعه از روش تحقيق كتابخانه اي و اسنادي استفاده خواهدشد و روش گردآوري اطلاعات با توجه به نوع تحقيق روش كتابخانه اي خواهد بود و براساس آن با مراجعه به منابع و ماخذ علمي شامل كتاب، مجله ها و نشريات ادواري موجود در كتابخانه ها، اسناد و نشريات حقوقي و ... همچنين پايگاه هاي اينترنتي حاوي تحقيقات و مقالات علمي معتبر اطلاعات مورد نياز تحقيق گردآوري خواهد شد. براي جمع آوري اطلاعات از ابزار فيش استفاده خواهد شد. در مرحله فيش برداري از تكنيك ماخذگذاري به روش علمي و مستندسازي استفاده خواهد شد.
روش ها و ابزار تجزيه و تحليل داده ها
بعد از جمع آوري اطلاعات از طريق فيش برداري، فيش ها با توجه به عنوان، موضوع جزئي و فصل بندي تحقيق طبقه بندي شده و اطلاعات و مطالب در بخش هاي مختلف آورده خواهد شد. تجزيه و تحليل اطلاعات بصورت توصيفي و استدلالي انجام خواهد گرفت.
فصل اول:
کلیات تحقیق
1-1- تعاریف:
1-1-1- تعریف اجبار و تحمیل
در فرهنگ علوم اجتماعی، در مورد تعریف واژه اجبار چنین بیان شده است: اجبار٬ از ریشه لاتینی consrigere به معنای فشار دادن است و از نظر مفهومی، به معنای تحمل آزار جسمانی یا روانی است، خواه به جهت آنکه فرد علیرغم میل خود به انجام کاری مجبور شده است و خواه بدان جهت که از انجام آنچه می خواسته بازداشته شده است. فعل اجباری یعنی کاری که از روی قهر و ستم انجام گیرد (معین، 1378: ج1، ص146) و منظور از تحمیل، واداشتن کسی به انجام کاری یا پذیرش چیزی برخلاف میل او است.
1-1-2- تعریف ازدواج
مقصود از ازدواج، پیوند زناشوئی رسمی میان دو جنس مخالف است؛ در صورتی که آنها شرایط شرعی و قانونی لازم را داشته باشند.ازدواج های اجباری، یکی از پر مخاطر ترین مشکلات اجتماعی است.بی تردید چنین ازدواج هایی از مهمترین عوامل انحطاط خانوادگی است.
اینکه والدین علاقه زیادی به سر و سامان گرفتن فرزندان خود دارند، قابل انکار نیست. بالطبع اصرارشان برای ازدواج هم کاملاً طبیعی است. اما گاهی ممکن است اصرار والدین از حد طبیعی خود خارج شده و حالت اجبار و زور بگیرد. یا حتی فرزندان برای خاتمه دادن به این اصرارها و رهایی از برزخی که در خانواده دارند، تن به ازدواج با فرد مورد نظر والدینشان بدهند؛ به این امید که شاید عاقبت این ازدواج خوب باشد و محبتی که در دلشان ندارند، در طول زندگی به وجود بیاید.