تاثیر کیفیت حسابرسی بر مدیریت سود و بازده آتی شرکت های دارای عرضه اولیه در بازار سرمایه ایران

جزئیات و دریافت

این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد .

فهرست مطالب
عنوان    صفحه
چکیده .............................................................................................................................................................ض
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه................................................................................................................................................................. 2
1-1-بیان مساله تحقیق ......................................................................................................................................3
1-2-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ................................................................................................................4
1-3 -اهداف تحقیق............................................................................................................................................5
1-3-1-اهداف علمي..........................................................................................................................................5
1-3-2-اهداف كاربردي......................................................................................................................................6
1-4-سوالات تحقیق............................................................................................................................................6
1-5 -فرضیه های تحقیق.....................................................................................................................................6
1-6 -روش شناسی تحقیق..................................................................................................................................6
1-6-1-روش تحقیق...........................................................................................................................................6
1-6-2-متغیرهای تحقیق.................................................................................................................................... 7
1-6-3 -روش گردآوری  داده ها و اطلاعات.................................................................................................... 7
1-6-4-قلمرو تحقیق...........................................................................................................................................7
1-6-5 -تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها............................................................................................8
1-7 -جامعه و نمونه آماری.................................................................................................................................8
1-8 -استفاده کنندگان از نتایج تحقیق.................................................................................................................8
1-9 -تعریف عملیاتی مفاهیم و واژه های کلیدی تحقیق....................................................................................8
1-10- مروری بر ادبیات و مبانی نظری............................................................................................................12
1-11-ساختار کلی تحقیق.................................................................................................................................13
فصل دوم :  ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1 –مقدمه.......................................................................................................................................................15
بخش اول: مبانی نظری تحقیق...........................................................................................................................15
2-2-اهداف گزارشگری مالی و مفاهیم بنیادی................................................................................................. 15
2-2-1-توجیه تقاضا برای حسابرسی................................................................................................................15
2-2-2-تاثیر حسابرسی بر ویژگی های کیفی اطلاعات................................................................................... 16
2-2-3-گسترش دامنه حسابرسی......................................................................................................................17
2-2-4-ویژگی های حسابرسی.........................................................................................................................17
2-3-کیفیت حسابرسی......................................................................................................................................19
2-3-1-تعریف کیفیت حسابرسی.................................................................................................................... 19
2-3-2-تفاوت بین کیفیت واقعی حسابرسی و برداشت از کیفیت حسابرسی...................................................20
2-4-اندازه موسسه حسابرسی...........................................................................................................................21
2-5-دوره تصدی حسابرسی.............................................................................................................................21
2-6-مدیریت سود.............................................................................................................................................22
2-6-1-تعاریف و مفاهیم مدیریت سود............................................................................................................22
2-6-2-رویکرد های مطالعه مدیریت سود........................................................................................................25
2-6-3-دیدگاه های مختلف مدیریت سود.......................................................................................................26
2-6-3-1-مدیریت سود کارا............................................................................................................................26
2-6-3-2-مدیریت سود فرصت طلبانه.............................................................................................................26
2-6-4-مدیریت سود واقعی و تعهدی..............................................................................................................26
2-6-5-مدیریت سود خوب در برابر مدیریت سود بد.....................................................................................27
2-6-6-اقلام تعهدی و اقلام نقدی سود...........................................................................................................28
2-6-7-اندازه شرکت........................................................................................................................................28
2-6-8-هدف ها و انگیزه های مدیریت سود...................................................................................................29
2-6-8-1-سایر انگیزه های موجود در متن قرارداد..........................................................................................31
2-6-8-2-انگیزه های سیاسی...........................................................................................................................32
2-6-8-3-انگیزه های مالیاتی...........................................................................................................................32
2-6-8-4-تغییر مدیر عامل ..............................................................................................................................32
2-6-8-5-عرضه سهام برای نخستین بار..........................................................................................................32
2-6-8-6-اطلاع رسانی به سرمایه گذاران........................................................................................................33
2-6-9-الگوهای مدیریت سود.........................................................................................................................33
2-6-9-1-آب از سر گذشتن(استقبال از زیان).................................................................................................33
2-6-9-2-به حداقل رساندن سود....................................................................................................................33
 2-6-9-3-به حداکثر رساندن سود..................................................................................................................33
2-6-9-4-هموار سازی سود............................................................................................................................34
2-7-تاثیر کیفیت حسابرسی بر مدیریت سود....................................................................................................35
2-8-خصوصی سازی و عرضه اولیه سهام .......................................................................................................37
2-8-1-عرضه اوراق بهادار...............................................................................................................................37
2-8-2-مدیریت سود در زمان عرضه اولیه...................................................................................................... 37
2-8-3-بررسی های عرضه اولیه در بورس.......................................................................................................38
2-8-4-روش معمول عرضه اولیه در ایران و دنیا.............................................................................................38
2-8-5-عرضه های اولیه جذاب برای بازار سرمایه...........................................................................................38
2-8-6-مفاهیم مرتبط با عرضه اولیه سهام........................................................................................................38
بخش دوم-پیشینه تحقیق...................................................................................................................................39
2-9-تحقیقات انجام شده در داخل کشور.........................................................................................................39
2-10-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور..................................................................................................40
2-11-موارد افتراق و اشتراک تحقیق حاضر با تحقیقات داخلی و خارجی.......................................................41
-12-2خلاصه فصل...........................................................................................................................................42
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1-بخش اول:کلیات روش تحقیق..................................................................................................................44
3-2-مقدمه........................................................................................................................................................44
3-3-طرح مسئله تحقیق....................................................................................................................................44
3-4-تدوین فرضیه های تحقیق.........................................................................................................................44
3-5-روش آزمون فرضیه ها..............................................................................................................................45
3-6-جامعه و نمونه آماری ، قلمرو موضوعی ، مکانی و زمانی تحقیق.............................................................45
3-7-روش جمع آوری داده ها و اطلاعات.......................................................................................................47
3-8-متغیر های پژوهش....................................................................................................................................47
3-8-1-متغیر مستقل.........................................................................................................................................47
3-8-2-متغیر وابسته..........................................................................................................................................48
3-8-2-1-اندازه گیری مدیریت سود با استفاده از اقلام تعهدی.......................................................................48
3-8-2-2-اندازه گیری مدیریت سود با استفاده از اقلام واقعی........................................................................49
3-8-3-متغیر کنترلی.........................................................................................................................................50
3-8-3-1-کیفیت حسابرسی.............................................................................................................................50
3-8-3-2-اندازه شرکت...................................................................................................................................50
3-8-3-3-نسبت ارزش بازار به ارزش دفتر(MB)..........................................................................................50
3-8-3-4-طول عمر LN(1+age)................................................................................................................51
3-8-3-5-نسبت اهرمی (Leverage)............................................................................................................51
3-8-3-6-بازده داراییها(ROA).......................................................................................................................51
3-8-3-7-رشد مخارج سرمایه ای (capex growth)..................................................................................51
3-9-مدل های تحلیلی تحقیق...........................................................................................................................51
3-10-آزمون فرضیه ها......................................................................................................................................53
3-11-بخش دوم:مدل داده های تلفیقی و روش های تخمین...........................................................................54
3-12-مقدمه......................................................................................................................................................54
3-12-1-مزایای استفاده از داده های تلفیقی.....................................................................................................54
3-13-انواع مدل های داده های تلفیقی.............................................................................................................55
3-13-1-مدل داده های تلفیقی ایستا................................................................................................................55
3-13-1-1-مدل ضرایب ثابت.........................................................................................................................56
3-13-1-2-مدل اثرات ثابت.............................................................................................................................56
3-13-1-3-مدل اثرات تصادفی........................................................................................................................56
3-14-تفاوت بین مفاهیم pooled و panel..................................................................................................57
3-14-1-آزمون چاو ........................................................................................................................................57
3-14-2 -آزمون هاسمن...................................................................................................................................58
3-15-مدل داده های تلفیقی پویا.......................................................................................................................58
3-16-تکنیک های تخمین سیستم معاملات......................................................................................................59
3-16-1-روش حداقل مربعات معمولی(OLS) .............................................................................................59
3-16-2-روش حداقل مربعات تعمیم یافته(GLS).........................................................................................59
3-17-مسایل مورد توجه در تخمین مدل..........................................................................................................60
3-17-1-نرمال بودن.........................................................................................................................................60
3-17-2-نا همسانی واریانس............................................................................................................................60
3-17-3-خود همبستگی...................................................................................................................................61
3-17-4-هم خطی ..........................................................................................................................................61
3-17-5 -آزمون مانایی.....................................................................................................................................61
3-18-خلاصه و نتیجه گیری.............................................................................................................................62
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها
4-1-مقدمه........................................................................................................................................................64
4-2-آمار توصیفی داده ها.................................................................................................................................64
4-3-آمار استنباطی............................................................................................................................................66
4-3-1-آزمون مانایی متغیرها............................................................................................................................66
4-3-2-تعيين مدل مناسب براي تخمين مدل رگرسيون....................................................................................67
4-3-3-آزمون فروض کلاسیک رگرسیون .......................................................................................................68
4-3-2-1- آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته............................................................................................68
4-3-2-2-آزمون استقلال خطاها......................................................................................................................69
4-3-2-3-آزمون نرمال بودن توزیع خطاها......................................................................................................70
4-3-2-4-ناهمسانی واریانس ها......................................................................................................................70
4-3-2-5-آزمون هم خطی متغیرهای مستقل...................................................................................................71
4-4-نتایج آزمون فرضیه ها...............................................................................................................................72
4-4-1- فرضیه اول...........................................................................................................................................72
4-4-2-فرضیه دوم............................................................................................................................................73
4-5-خلاصه فصل.............................................................................................................................................76
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1-مقدمه........................................................................................................................................................79
5-2-خلاصه تحقیق...........................................................................................................................................79
5-3-فرضیات و نتایج آزمون ها........................................................................................................................81
5-4-بحث و نتیجه گیری..................................................................................................................................82
5-5-محدودیت های تحقیق..............................................................................................................................83
5-6-پیشنهاد های تحقیق...................................................................................................................................84
5-7-خلاصه فصل.............................................................................................................................................85
منابع فارسی.......................................................................................................................................................86
منابع لاتین..........................................................................................................................................................88
پیوست ها
پیوست (الف)اسامی شرکت های نمونه مورد بررسی......................................................................................91
پیوست(ب) نمودار چندک ها برای شناسایی داده های پرت...........................................................................93
پیوست (ج)خروجی ها....................................................................................................................................102
چکیده انگلیسی...............................................................................................................................................118
فهرست جداول
جدول(4-1) آماره های توصیفی متغیرهای تحقیق............................................................................................65
جدول( 4-2) آزمون ایم، پسران و شین (IPS)................................................................................................66
جدول( 4-3) آزمون لين و لوين (LL).............................................................................................................66
جدول( 4-4) آزمون چاو...................................................................................................................................67
جدول(4-5.) آزمون هاسمن..............................................................................................................................68
جدول( 4-6)آزمون کولموگروف اسمیرنوف.....................................................................................................69
جدول(4-7) آزمون استقلال خطاها...................................................................................................................69
جدول(4-8) نتایج حاصل از ناهمسانی  واریانس..............................................................................................70
جدول (4-9)آزمون هم‌خطی بین متغیر‌های مستقل...........................................................................................71
جدول(4-10) نتایج آزمون تی استیودنت..........................................................................................................72
جدول(4 -11) نتایج حاصل از برازش معادله رگرسیون...................................................................................75
جدول(4-12) نتایج آزمون تی استیودنت..........................................................................................................76
جدول(5-12)خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها.....................................................................................................77

فهرست نمودار ها
نمودار(4-1)نمودار منحنی اجزاء خطا...............................................................................................................70

چکیده
يكي از مواقعي كه انگيزه هاي مديريت براي مديريت سود بر انگيخته مي¬شود، عرضه اوليه عمومي است. هرگونه عرضه عمومي اوراق بهادار كه براي اولين بار به عموم مردم و سرمايه گذاران عرضه مي¬شود، عرضه اوليه عمومي (IPO) ناميده مي¬شود. یکی از راه های کاهش مدیریت سود، ارتقای کیفیت حسابرسی است. در پژوهش حاضر به بررسی مدیریت سود در شرکت های دارای عرضه اولیه، و تاثیر کیفیت حسابرسی در محدود کردن مدیریت سود در شرکت های دارای عرضه اولیه می¬پردازیم. نمونه آماری پژوهش شامل 84 شرکت در طی سال های 87 تا 91 بوده است که برای انتخاب نمونه ار روش حذف سیستماتیک (غربال گری) استفاده شده است. پس از جمع آوری اطلاعات میدانی از طریق مشاهده صورت های مالی، روابط بین متغیر های پژوهش از طریق آمار توصیفی و آمار استنباطی در قالب نرم افزار Eviews و Spss  مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش به منظور بررسی مدیریت سود در شرکت های دارای عرضه اولیه از آزمون تی استیودنت و برای بررسی رابطه کیفیت حسابرسی و مدیریت سود از داده های تابلویی (پانل) به روش اثرات ثابت بر مبنای مدل رگرسیونی حداقل مربعات معمولی، استفاده می¬کنیم. یافته های پژوهش نشان می¬دهد بین مدیریت سود و شرکت های دارای عرضه اولیه ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین ارتباط منفی و معناداری بین کیفیت حسابرسی و مدیریت سود واقعی وجود دارد.

کلید واژه ها: کیفیت حسابررسی، مدیریت سود، اقلام تعهدی اختیاری، عرضه اولیه اوراق بهادار

فصل اول:
کلیات تحقیق

مقدمه
یکی از اهداف گزارشگری مالی، ارائه اطلاعاتی است که برای سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و دیگر کاربران فعلی و بالقوه در تصمیم گیری های مربوط به سرمایه گذاری و اعتبار دهی و سایر تصمیم ها سودمند باشد. از جمله معیارهای با اهمیتی که گروه های مزبور برای برآورد قدرت سودآوری شرکت، پیش بینی سود های آینده و ریسک های مربوط به آن و همچنین ارزیابی عملکرد مدیریت استفاده می کنند، سود های جاری و گذشته شرکت است. سود نیز خود متشکل از اقلام نقدی و تعهدی است و اقلام تعهدی سود تا حدود زیادی در کنترل مدیریت هستند و وی می تواند برای بهتر جلوه دادن عملکرد شرکت و افزایش قابلیت پیش بینی سود های آینده در اقلام تعهدی سود دست برده و به اصطلاح امروزی سود را مدیریت کند (سجادی و عربی، 1388).
شرکت هایی که صورت های مالی حسابرسی شده ارائه می¬کنند، دارای محتوای اطلاعاتی و سود با کیفیت بیشتری هستند. یکی از اشکال کنترل مدیریت، استفاده از حسابرسی است. حسابرسی می-تواند از سوی مدیران مورد استفاده قرار گیرد تا به سهامداران اطمینان خاطر داده شود که مدیریت رفتار فرصت‏طلبانه ای ندارد. طی دو دهه اخیر بسیاري از کشورها، اقدام به کوچک سازي دولت و واگذاري بنگاه ها به بخش خصوصی کرده اند. این فرآیند گسترش بخش خصوصی، افزایش توان نظارتی دولت را نیز به همراه دارد. بدین منظور، ایران نیز خصوصی سازي بنگاه ها و شرکت هاي دولتی را در دستور کار خود قرار داده است. روش هاي مختلفی براي خصوصی سازي وجود دارد که یکی از پرکاربردترین آنها در همه کشورها و از جمله کشور ما، واگذاري سهام شرکت هاي دولتی به بخش خصوصی از طریق بورس اوراق بهادار است (کریمی پتانلار، 1383). عرضه اولیه عمومی به روش های مختلفی انجام می پذیرد که مهمترین آنها ثبت دفتری، عرضه عمومی به روش حراج، عرضه عمومی به قیمت ثابت و روش های نوین اینترنتی می¬باشد. در سایر نقاط دنیا عرضه اولیه به روش ثبت دفتری انجام می شود. در ایران کشف قیمت به روش حراج صورت میگیرد. البته بورس در دستورالعمل جدیدی پیشنهاد داده است که روش عرضه اولیه از حراج را به ثبت دفتری تغییر دهند.
 تحقیقات گذشته در مورد مديريت سود به اين نتيجه رسيده است كه شركت هاي داراي عرضه اوليه از مديريت سود تعهدي در طول دوره عرضه اوليه استفاده مي كنند و اين مديريت سود به بازده كمتر پس از عرضه اوليه عمومي منتهي مي¬شود (فريدلن،1994.فن،2007.چنگ و همكارانش،2010). پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی مدیریت سود در شرکت های دارای عرضه اولیه و تاثیر کیفیت حسابرسی در محدود کردن مدیریت سود در شرکت های دارای عرضه اولیه، پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بپردازد.
در تحقیقات پيشين رابطه بين كيفيت حسابرسي و مديريت سود بر مبنای اقلام تعهدي به خوبي اثبات شده است در حالي كه تحقيقات محدودي در رابطه با تاثير كيفيت حسابرسي بر مديريت سود بر مبنای اقلام واقعي انجام شده است. الدرو ژو (2002) وچن و همکاران (2005) نشان داده اند كه ظهور سازمان هاي حسابرسي باعث تعديل مديريت سود تعهدي در طول دوره عرضه اوليه شده است. بنابراين و بر اساس شواهد قبلي،   سازمانهاي حسابرسي موجب تحريك مديريت سود تعهدي شده و شركت هاي داراي عرضه اوليه را به سوي مديريت سود واقعي هدايت كرده است. بنابراين، ما، در این پژوهش نقش سازمان حسابرسي را بر مديريت سود واقعي و تعهدي، در شركت هاي دارای عرضه اولیه، پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسي مي-كنيم.